Jamnik - „Borsuczy Pies” z Niemiec

Wielbiciele tej rasy kochają jamniki za ich silny charakter. Nawet jamnik miniaturka odważnie stanie w starciu ze zwierzęciem znacznie od niego samego większym. Psy tej rasy bardzo łatwo przywiązują się do właściciela, tworząc bliską i pełną miłości relację, wymagają jednak bardzo dużej uwagi domowników. Duża dawka aktywności fizycznej na pewno pozwoli jamnikowi złagodzić jego naturalne instynkty łowieckie, które mogą się w nim obudzić w czasie spacerów na łonie natury i czasami przysporzyć problemów. 

Jamnik: historia rasy

Dokładna historia powstania tej rasy nie jest znana, istnieje aczkolwiek kilka ciekawych teorii. Każda wydaje się prawdopodobna i dodaje tej popularnej rasie dużego uroku i tajemniczości.

Najstarszy zachowany „dowód”, który wciąż nieoficjalnie potwierdza obecność jamników wśród ludzi, pochodzi już sprzed 4000 lat p.n.e. W grobowcu egipskiego faraona znaleziono niewielki rysunek, który przedstawia zwierzę o niemal identycznym wyglądzie jak dzisiejsi przedstawiciele rasy jamników. Naukowcy sceptycznie podchodzą do analizy tego rysunku, który mógł być tylko abstrakcyjną wizją artysty, dlatego nie uważa się go za formalnego przodka czy za pierwszego udokumentowanego przedstawiciela dzisiejszej rasy.

Według jednej z najbardziej prawdopodobnych teorii przodkami jamników są psy gończe o nazwie Dachshund. Dachs to w języku niemieckim borsuk, a hund to pies - Borsuczy Pies. Borsuki były głównym celem polowań tego psa, mniejsi przedstawiciele tej rasy wykorzystywani byli do polowań na króliki, gronostaje i inne zwierzęta żyjące w norach.

Uważa się, że wszystkie rasy krótkonożne - w tym i jamniki - wyhodowano poprzez celowe rozmnażanie osobników obciążonych wadą dziedziczną: karłowatością kończyn, aż do stworzenia obecnie znanej rasy jamników. Pierwszy oficjalny wzorzec jamnika pochodzi z późnych lat 70 XIX wieku z Niemiec. Naszych sąsiadów uważa się powszechnie za kraj pochodzenia jamników. Niemcy podjęli się ich rzetelnej kwalifikacji z podziałem na szatę i rozmiar tych psów. Jamnik Waldi był maskotką Letnich Igrzysk Olimpijskich w Monachium w roku 1972.

Wygląd jamników

Jamniki charakteryzują się bardzo specyficzną budową ciała, dlatego bardzo łatwo można je rozpoznać spośród innych ras.

Jamniki mają mocno umięśnioną przednią część ciała, tylna część jest znacznie lżejszej budowy. Ich krótkie i niezbyt zgrabne, ale masywne nogi stabilizują całe ciało. Taka budowa jest przystosowaniem do intensywnego kopania w ziemi w poszukiwaniu zwierząt żyjących w norach. Klatka piersiowa jest zawsze zaokrąglona, a mostek bardzo wyraźnie odznacza się od pozostałej części ciała. Grzbiet jaminka jest charakterystycznie długi i prosty, delikatnie opadając ku tyłowi ciała. Ogon jest przedłużeniem grzbietu, a jego zakończenie może być lekko zakręcone.

Głowa jamników jest szczupła i równomiernie zwęża się od szczytu głowy aż po czubek nosa. Jeżeli spojrzysz na nią z górnej i bocznej perspektywy, będzie ona miała kształt bardzo zbliżony do trójkąta. Sama głowa osadzona jest na stosunkowo długiej i masywnej szyi, która jest nieco wygięta w łukowaty kształt.

Oczy tej rasy są ciemne - niezależnie od odmiany czy koloru sierści. Mają kształt owalny z wyraźnie zaznaczonym łukiem brwiowym. Wysoko osadzone uszy są zawsze duże i zwisające, lekko zaokrąglone na końcach. Im wyżej umiejscowione uszy, tym bardziej bliski wzorca jest nasz jamnik. Specjaliści twierdzą, że najbardziej szlachetny wygląd mają jamniki długowłose.

Jamnik krótkowłosy, długowłosy i szorstkowłosy

Za najstarszą odmianę uchodzi jamnik krótkowłosy. Jego gęsta i krótka sierść dokładnie przylega do ciała i pozwala mu na wygodne norowanie - bez zahaczania długą sierścią o krzaki czy przedmioty. Odznacza się ona dużym połyskiem i delikatnością w dotyku. Dużą zaletą tej odmiany jamników jest brak sezonowego gubienia sierści.

Poprzez skrzyżowanie jamnika krótkowłosego z długowłosymi płochaczami (ich głównym zadaniem jest wyszukiwanie i wypłaszanie zwierzyny z legowisk) lub cocker-spanielami powstał jamnik długowłosy. Jamniki długowłose mają dłuższe włosy nazywane piórami - na ogonie i kończynach przednich i tylnych oraz na klatce piersiowej i dolnej części szyi.

Natomiast jamniki szorstkowłose stworzono dzięki krzyżówce jamnika krótkowłosego z szorstkowłosymi pinczerami lub z terierami. Szorstka i twarda sierść jest dwuwarstwowa i składa się z miękkiego i gęstego podszerstka (nieprzemakalność i izolacja cieplna) oraz z włosa okrywowego. Włos okrywowy jest twardy i szczeciniasty, jedynie na uszach miękki i gładki. Sierść jest dłuższa na głowie a krótsza na uszach.

Jamnik: szata i wielkość

Te trzy odmiany jamników występują w trzech kategoriach wagowych (dla psów nie młodszych niż 15 miesięcy):

• standardowe - obwód klatki piersiowej powyżej 35 centymetrów, waga maksymalna do około 9 kilogramów,
• miniaturowe - obwód klatki piersiowej pomiędzy 30 a 35 centymetrów,
• królicze - obwód klatki piersiowej do 30 centymetrów.

Umaszczenie jamników może być dowolne. Wszystkie trzy odmiany owłosienia można podziwiać w wielu wariantach kolorystycznych. Można spotkać jamniki:

• jednobarwne (np. rude, rudo-brązowe),
• dwukolorowe (np. czarne z brązowymi podpaleniami na ciele),
• marmurkowe, tygrysie, pręgowane.

Jamnik: charakter i temperament

Jamniki zyskały ogromną popularność głównie z powodu ich charakteru, który nie zawsze jest łatwy. Każdy jamnik to silna osobowość. Znane ze swojej niezwykłej inteligencji i sprytu, potrafią być nieznośnie uparte i nieposłuszne. Mimo niepozornej postury słyną z ogromnej odwagi. A dzięki wrodzonej czujności oraz głośnemu szczekaniu, które nietrudno usłyszeć z dużej odległości, jamniki są genialnymi stróżami domostw.

Jamniki to psy niezwykle aktywne, żywiołowe i temperamentne, dlatego należy im zapewnić odpowiednią i regularną dawkę wysiłku. Po długim spacerze, szczęśliwe i spełnione, chętnie odpoczywają na kanapie. Są wesołe i towarzyskie, ale bywają również zazdrosne i zaborcze. Źle znoszą samotność, dlatego warto zastanowić się nad posiadaniem dwóch zwierząt pod swoim dachem. Częstą przyczyną przekornych zachowań jamnika jest bardzo silne przywiązanie do opiekuna i chęć nieustannego zwracania na siebie całej jego uwagi. Jamniki zazwyczaj darzą dzieci ogromną sympatią, jednak zdarzają się również takie, które reagują na nie agresją. Przed zdecydowaniem się na adopcję jamnika, warto poznać jego charakter, aby ten nie wyrządził krzywdy najmłodszym członkom rodziny. W stosunku do innych psów i ludzi z reguły nastawione są pozytywnie. Dobrze znoszą koty, o ile mieszkają razem z nimi. W stosunku do obcych mogą być nieufne. Dlatego warto stopniowo wprowadzać je do nowego otoczenia.

Nie możemy zapominać, że jamnik to pies myśliwski z silnym instynktem łowieckim, który może się ujawnić w czasie spacerów. Jamnik powinien być prowadzony zawsze na długiej smyczy. Wtedy unikniesz pogoni Twojego milusińskiego za napotkanym innym zwierzęciem.

Charakter jamników, czyli ich sympatyczne usposobienie w połączeniu z wysoką inteligencją oraz silne przywiązanie do właściciela, sprawiają, że każdy pokocha jamnika bezgraniczną miłością.

Jak karmić jamnika?

Dostosuj odżywianie Twojego jamnika do jego wieku i aktywności. Zbilansowana dieta zapewnia zdrowie i prawidłowe funkcjonowanie psiego organizmu, co wpływa na jego piękny wygląd.

Właściwa dieta powinna zawierać wszelkie niezbędne składniki odżywcze, witaminy i związki mineralne. Pokarm dla jamnika i każdego innego psa musi być zawsze wysokiej jakości. Polecane jest podawanie psu gotowej, specjalistycznej karmy, która pokryje jego wszystkie dzienne zapotrzebowania. Producenci karm dla psów wiedzą jak zadbać o Twojego pupila. Nie będziesz musiał się martwić czy czegoś nie brakuje Twojemu pieskowi w jego diecie. Na rynku dostępne są różne warianty gotowych karm. Możesz również przygotowywać posiłki samodzielnie. Jest to bardzo czasochłonne i wymaga dokładnego dobierania składników. Oczywiście, przy zmianie karmy sprawdź dokładnie jej skład. Najlepiej, jeśli skonsultujesz swój wybór z weterynarzem. Psy mogą mieć podawaną suchą karmę (zawsze z miseczką wody) i mokrą.

Jamniki mają bardzo duży apetyt i łatwo je przekarmić. Oprócz rozsądnego porcjowania pokarmu musisz zabierać swojego psa na długie spacery. Wtedy unikniesz otyłości u swojego pupila.

Przez pierwsze trzy miesiące życia należy podawać jamnikowi 3 lub 4 posiłki na dobę. Od 6 miesiąca życia należy zmniejszyć ich ilość do dwóch na dobę. Po ukończeniu pierwszego roku życia możesz podawać 1-2 posiłki (latem można nawet jeden). Jedzenie powinno być zawsze świeże i podawane w temperaturze pokojowej. Oczywiście poza jedzeniem, w życiu bardzo ważna jest woda, do której nasz psiak powinien mieć stały dostęp.

Jak trenować jamnika?

Wychowanie jamnika nie należy do rzeczy prostych, bo to psy o silnym i niezależnym usposobieniu. Podobnie jak psy innych ras, szczeniaka można oddzielić od matki najwcześniej w wieku 7 tygodni. Do domu wraz z psiakiem warto zabrać przedmiot, który będzie przesiąknięty zapachem pierwszego legowiska (pluszak lub kawałek materiału). Nos szczeniaka jest równie czuły, jak psa dorosłego. Przyjemne wspomnienie szczęśliwych chwil da mu odrobinę poczucia bezpieczeństwa w nowym otoczeniu.

Szczeniaka najlepiej przyzwyczaić do czasowej samotności. Początkowo pozostaw psa samego na kilka minut, a następnie stopniowo przedłużaj swoją nieobecność. Oczywiście nie reaguj na jego skomlenia i zaczepki. Konsekwencją nauczysz swojego psa, że to nie jest właściwy sposób przywoływania.

Musisz zapewnić psu własne legowisko, w którym powinien spać od samego początku. Lepiej nie pozwalać spać psu w swoim łóżku. Bardzo trudna może być nauka odzwyczajenia psa od starych nawyków. Jamniki uwielbiają ciepło, dlatego warto umiejscowić legowisko blisko kaloryfera (nie bezpośrednio przy nim).

Pies powinien załatwiać swoje potrzeby w jednym miejscu, więc należy go do tego przyuczać od samego początku jego pobytu w naszym domu. Oczywiście warto nagradzać psa smakołykiem za osiągnięte rezultaty. W późniejszym czasie można rozpocząć wyprowadzanie pupila na zewnątrz.

Szkolenie jamnika wymaga od właściciela ogromnej cierpliwości i systematyczności. Ich silny temperament wymaga konsekwentnego i umiejętnego szkolenia. Jamniki bardzo chętnie uczą się nowych rzeczy. Chociaż dzięki swojej pomysłowości równie chętnie unikają ich wykonywania. Podczas spacerów należy uczyć naszego pupila chodzenia przy nodze. Początkowo naukę przeprowadzamy na napiętej smyczy, reagując na każdą próbę nieposłuszeństwa. W późniejszych etapach szkolenie można prowadzić przy luźniejszej smyczy. Za każdą prawidłowo wykonaną komendę należy go wynagrodzić głaskaniem lub smakołykiem. Podczas nauki, nie wolno doprowadzić do sytuacji, w której się zbuntuje i odmówi posłuszeństwa, i pod żadnym pozorem nie wolno go karcić. Jako karę można stosować ostry ton głosu, ignorowanie lub odizolowanie go na chwilę w innym pokoju, gdy się uspokoi, można przejść do dalszego szkolenia psa.

Dla kogo ta rasa?

Jamnik nadaje się dla osób aktywnych i rodzin ze starszymi dziećmi. O młodsze pociechy bywa często zazdrosny. Jest również idealnym towarzystwem dla seniorów, którzy poświęcą mu czas i uwagę, ale nie rozpieszczą, bo pies ma tendencję do tycia, ale i dominacji. Jamniki lubią być w centrum zainteresowania i aktywnie przeżywają wspólne zabawy z całą rodziną. Źle znoszą rozłąkę, dlatego nie są polecane dla osób zapracowanych i tych, które często wyjeżdżają.

Wybierz jedną z naszych karm Josera, aby zadbać o zdrową dietę Twojego jamnika:

Zdrowie

Jamniki są psami charakteryzującymi się długowiecznością. W większości dożywają do około 15 lat, a zdarzają się i takie, które żyją nawet 20 lat. Z powodu swojej charakterystycznej budowy ciała podatne są na różnego rodzaju choroby, a przede wszystkim są to schorzenia kręgosłupa.

Jamniki są często wykorzystywane przez myśliwych. Ich budowa ciała jest przystosowana do uczestnictwa w polowaniach i płoszenia zwierząt z nor. Przez nieproporcjonalnie długi tułów wsparty na krótkich nóżkach, kręgosłup nie posiada odpowiedniej amortyzacji podczas biegu i skoków. Warto z tego względu ograniczyć wchodzenie i schodzenie ze schodów, ponieważ jest to bardzo duże obciążenie dla kręgosłupa.

Drugą przyczyną problemów z kręgosłupem jest otyłość, która jest dla nich bardzo niebezpieczna, a może być nawet zabójcza. Jamniki mają dużą predyspozycję do szybkiego przybierania na wadze. Zjedzą wszystko, co znajdą w misce podanej przez opiekuna.

Jamniki są podatne na dyskopatię, która jest poważną chorobą kręgosłupa. Konsekwencją dyskopatii jest ucisk na rdzeń kręgowy i jego korzenie. Takie schorzenie może doprowadzić do niedowładu kończyn lub całkowitego paraliżu.

Inną dolegliwością występującą u jamników jest wrodzona wada kanalików nerkowych, która nieleczona prowadzi do rozwoju kamicy cystynowej. Występuje ona znacznie częściej u samców. W związku z tym schorzeniem dochodzi do problemów z oddawaniem moczu.

U jamniczek często występują urojone ciąże. Powtarzające się urojone ciąże mogą prowadzić do zaburzeń hormonalnych, które nie są przyjemne ani dla pieska, ani opiekuna. Kastracja zmniejsza ryzyko niebezpiecznego dla życia suk ropomacicza. Weterynarze zalecają kastrację zarówno suk, jak i samców.

Podsumowanie

Każdy jamnik tworzy silną więź ze swoim opiekunem. Jeżeli poświęcisz mu odpowiednią ilość czasu na wspólną zabawę i pieszczoty, na pewno odwdzięczy się szczerą psią miłością. Będzie bronił Cię przed nieznajomymi i walczył o jak największą uwagę. Jamnik to pies inteligentny i obdarzony silnym charakterem - mieszanka niezależności i upartości. Psy te posiadają temperament, który wymaga umiejętnego i wczesnego ujarzmienia. Inaczej Twój mały indywidualista będzie sprawiał Ci problemy. Psy tej rasy dzięki swojej odwadze i głośnemu szczekaniu są idealnymi stróżami podwórek. Z pewnością poinformują o nadchodzącym intruzie. Zadbaj o swojego pupila, wybierając wygodne legowisko oraz zabierając go na długie i aktywne spacery. Pamiętaj również o zbilansowanej diecie, która jest kluczem do posiadania szczęśliwego psa. Jamniki to bez wątpienia bardzo sympatyczne, wesołe i towarzyskie psy, które z pewnością zauroczą również Ciebie.