Dieta każdego kota musi być dobrze zbilansowana. Pod tym pojęciem kryje się żywienie, które dostarcza Twojemu kotu wszystkich koniecznych składników odżywczych. Żywienie kota musi być rozsądnie zaplanowane i przemyślane i co najważniejsze: dieta powinna być zawsze dobrana indywidualnie do potrzeb Twojego pupila. Kot z natury jest drapieżnikiem, którego organizm przystosowany jest do jedzenia mięsa. Jest to więc zwierzę ze sporym zapotrzebowaniem na białko. Wybierając pokarm i sposób karmienia, zwróć uwagę na rasę, wiek i aktywność fizyczną pupila. W naszym poradniku przedstawimy Ci najważniejsze informacje dotyczące różnych sposobów żywienia kota.


Sposoby karmienia kota

Istnieje wiele sposobów karmienia kota i najlepiej będzie, jak się z nimi zapoznasz, abyś mógł wybrać, który z nich pasuje do potrzeb Twojego mruczka i Twojej sytuacji życiowej.

Naturalna dieta dla kota

Twój kot wybrałby zapewne to, co jest najbliższe jego naturalnej diecie. W środowisku naturalnym koty żywią się gryzoniami, drobnymi gadami, małymi ptakami, ptasimi jajami, owadami i innymi robaczkami, które są dla nich przekąską. Ale życie w mieście niesie dla Twojego mruczka wiele niebezpieczeństw, wypuszczanie go, aby zdobył pożywienie, byłoby zatem nieodpowiedzialne. Dlatego tak ważne jest dostarczanie mruczkowi odpowiedniego pożywienia. W przeciwieństwie do kotów miejskich koty bytujące na wsi mają większe szanse na zdobycie ofiary. Ale ze względu na coraz większą ingerencję człowieka w środowisko naturalne koty mają znacznie bardziej ograniczone możliwości łowieckie. Dlatego nie powinieneś zakładać, że polujący kot jest w stanie sam się wyżywić.

Powinieneś o tym wiedzieć! W dzisiejszych czasach najlepszym rozwiązaniem jest zapewnienie kotu dobrej, wartościowej karmy. Przy wyborze pokarmu kieruj się przede wszystkim jej składem, stanem zdrowia Twojego kota oraz jego preferencjami.


Dieta BARF

Najbardziej zbliżoną do naturalnego sposobu odżywiania się kota jest dieta BARF ("bones and raw food", czyli mięso, kości i minerały), która w założeniu naśladuje naturalną dietę kota. Decydując się na taki sposób karmienia, powinieneś podawać kotu surowe mięso, uzupełniane o podroby (np. żołądek), kości lub mączkę mięsno-kostną, taurynę i witaminy. Łatwiejsza wersja tej diety uwzględnia podawanie surowego mięsa uzupełnionego gotowymi suplementami, przeznaczonymi do stosowania w ramach diety BARF.

Pamiętaj! Zbilansowanie odpowiednich składników pokarmowych domowymi sposobami jest trudne i bardzo często - mimo dobrych chęci - nie udaje się stworzyć wartościowego posiłku. Takie eksperymenty mogą skończyć się niedoborem lub nadmiarem któregoś ze składników pokarmowych, co może prowadzić do osłabienia Twojego kota i choroby.


W stosowaniu diety BARF istotne są następujące aspekty:

  • Nie karm kota samym mięsem bez kości przez dłuższy czas.
  • Uzupełniaj dietę BARF o podroby i suplementy, gdyż po kilku miesiącach zwierzę może mieć problemy z nerkami (mięso zawiera dużo fosforu, a prawie w ogóle wapnia).
  • Podawaj mięso tłuste, ze skórą i żyłami.
  • Mięso preferowane przez ludzi (tzn. chude, bez przerostów, np. filet) nie jest wskazane dla kotów.
  • Podawaj zawsze świeże mięso, najlepiej w formie przemrożonej przez 2-3 doby, a następnie rozmrożone w lodówce i ogrzane do temperatury pokojowej przed podaniem.
  • Nie podawaj wieprzowiny. Mięso to może zawierać wirus Aujeszkyego - śmiertelnie groźny dla kotów. Jest to wirus całkowicie niegroźny dla ludzi, stąd też mięso kupowane w sklepie, nie jest badane pod kątem jego występowania.

Dieta BARF wymaga dużej wiedzy i żywienie kota w ten sposób musi być dobrze zorganizowane, tak, abyś mógł dostarczyć kotu wszystkich wymaganych składników odżywczych.

Kot czekający na posiłek
BARF to skrót od "bones and raw food", czyli mięso, kości i minerały. Jeśli chcesz karmić świeżą karmą, musisz sam ją skomponować z surowego mięsa i dodatków takich jak witaminy i minerały.


Gotowe karmy dla kota – którą wybrać?

Do karm gotowych zaliczamy karmy mokre i suche. W zależności od jakości, ich skład może się bardzo różnić. Zwróć uwagę na skład karmy – te najlepsze zawierają dużą ilość mięsa i podrobów, natomiast w składzie tych najgorszych przeważają zboża i nierzadko odpady (np. mączka z piór, rogów czy kopyt), które są przyczyną wielu alergii u kotów. Unikaj również karm, które zawierają niewielkie ilości mięsa (najczęściej jest to tylko 4%), a znaczną ilość przetworzonej soi (której koty nie trawią). Karmy te często wypełnione są chemicznymi ulepszaczami smakowymi, aby koty chętniej je jadły.


Ciekawostka! Kocia karma powinna zawierać jak najwyższą ilość mięsa. Bardzo popularne stały się karmy suche, które nie zawierają zbóż oraz karmy bezglutenowe. Podobnie jak wielu ludzi, koty słabo tolerują gluten, czyli białko zbożowe zawarte np. w pszenicy. Natomiast występujące w karmie ryż czy kukurydza nie zawierają glutenu i są nieszkodliwe dla Twojego kociaka.


Wybierając pokarm dla kota, przeczytaj skład karmy i wybierz te o większej zawartości mięsa. Nie sugeruj się jedynie kolorowym opakowaniem i zachęcającą reklamą. Decydując się na gotową karmę pełnoporcjową o wysokiej jakości, dostarczysz Twojemu pupilowi tych składników, które są mu niezbędne do prawidłowego funkcjonowania.

Odpowiednio dobrana karma pomoże zadbać o zdrowie Twojego kota:



Mokra karma dla kota

Obecnie na rynku dostępnych jest wiele produktów, jednakże większość to karmy niskiej jakości, zawierające znaczne ilości zbóż i przeróżnych odpadów. Najlepsze karmy zawierają w swoim składzie dużo mięsa, podroby i niewielką ilość zbóż oraz odpowiednią ilość tłuszczu, dodatek tauryny i witamin. Czyste mięso, czyli tzw. filetowe, powinieneś podawać sporadycznie, ponieważ nie dostarcza kotu wymaganych składników i ma zdecydowanie za dużo fosforu w stosunku do wapnia, co negatywnie wpływa na nerki.

Sucha karma dla kota

W przypadku suchej karmy powinieneś czytać etykiety, by świadomie wybrać dobry produkt. Skład produktów gorszej jakości jest często nieprzejrzysty – najczęściej nie wiadomo, co dokładnie zawarte jest w karmie. Nie wszystkie dodatki oraz konserwanty i antyutleniacze są wyszczególnione. Ponadto karmy te zawierają sporo substancji chemicznych.

Kot wpatrzony w miskę z karmą
Żywienie kota nie jest proste. Optymalna dieta dla kota opiera się na wysokiej jakości składnikach i uwzględnia wiek oraz warunki życia zwierzęcia.


Deklaracja składników karmy

Analizując skład karmy, sprawdź, w jaki sposób przedstawiona jest jej zwartość. Skład karmy o niskiej jakości jest zazwyczaj przedstawiony w sposób bardzo ogólny. W przypadku produktów lepszej jakości skład podawany jest w sposób szczegółowy, a poszczególne składniki są łatwo rozpoznawalne. Jeżeli w składzie zastosowane są ogólne określenia typu: mięso czy warzywa – to nie wiesz, co dokładnie kryje się pod ich nazwą i z czego składa się dana karma.

Ciekawostka! Pokarm dla kota wysokiej jakości nigdy nie zawiera sztucznych barwników – różne kolory chrupek (imitujące np. warzywa) najczęściej świadczą o jej niskiej jakości. Wyjątek mogą stanowić wysokiej jakości karmy holistyczne, które są barwione naturalnie.


Kocie karmy złej jakości

Karmy niskiej jakości zawierają zbyt mało białka i za dużo węglowodanów. Na etykietach takich karm informacje odnośnie zawartości wapnia, fosforu, sodu i magnezu są najczęściej pomijane, a to właśnie te pierwiastki odpowiadają za tworzenie się w kocim pęcherzu kamieni i kryształów. Podstawą dobrej karmy jest źródło białka zwierzęcego np. mączka z kurczaka oraz kukurydza jako dodatek. Natomiast karmy gorszej jakości mają w swoim składzie w przeważającej ilości składniki roślinne o nie do końca wyjaśnionym pochodzeniu. Białko roślinne w dużej ilości jest niekorzystne dla zdrowia kota.

Im więcej białka zwierzęcego (najlepiej mięsa w czystej formie), tym karma jest lepsza. Biorąc jednak pod uwagę złożoność składu karm suchych, warto przyjrzeć się także innym składnikom jak np.:

  1. Zboża – głównie pszenica, kukurydza, ryż. Wybierając pokarm dla kota, należy sięgać po te karmy, które zboża mają na dalszych pozycjach składu, a w pierwszej kolejności białko zwierzęce.
  2. Warzywa i owoce – np. ziemniaki, marchew, groszek, jabłka, które podwyższają wartość odżywczą karmy, dostarczają witamin i są źródłem błonnika pokarmowego, wspomagającego proces trawienia.
  3. Tauryna – aminokwas naturalnie występujący w mięsie. Tauryna jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania serca Twojego pupila. Jest to składnik szczególnie ważny, bo koci organizm nie jest w stanie sam go wytworzyć. Dlatego planując właściwe żywienie kota, powinieneś uwzględnić zawartość tauryny, którą kot w normalnych warunkach dostarczałby sobie, jedząc mięso swoich zdobyczy. Twoim zadaniem jest dostarczyć mu ten niezbędny składnik poprzez wybór odpowiedniej karmy.



Mieszane karmienie kota

Pośrednią opcją żywienia jest karmienie mieszane, czyli łączenie różnego rodzaju pokarmów. Podawać można karmę suchą i mięso lub karmę suchą i mokrą, co pozwala urozmaicić dietę Twojego pupila. W przypadku, gdy dieta mieszana składa się z karmy gotowej i mięsa (bez suplementacji), mięso należy podawać sporadycznie. Podobnie w przypadku mokrej karmy filetowej, którą należy podawać około 2-3 razy w tygodniu. Białko z dodanego mięsa należy uwzględnić w obliczeniach racji pokarmowej i odpowiednio zmniejszyć ilość karmy gotowej, tak by nie dostarczać zwierzęciu zbyt dużej ilości białka. Wpływa to bowiem negatywnie na jego zdrowie. W przypadku takiego sposobu karmienia należy unikać podawania podrobów (poza żołądkami, które zawierają mało fosforu), w szczególności wątróbki, której nadmiar prowadzić może do przedawkowania witaminy A, w nadmiarze toksycznej.

Czego nie może jeść kot?

W żywieniu kotów najważniejsze zasady to:

  1. wysoki procent zawartości mięsa w karmie,
  2. brak konserwantów oraz sztucznych barwników,
  3. fakt, że karma smakuje kotu.

Istnieją także pokarmy, które są dla kota niewskazane, a niektóre mogą doprowadzić do bardzo poważnych problemów zdrowotnych zwierzęcia. Lista zakazanych produktów nie jest zbyt długa, tym łatwiej będzie Ci zapamiętać, czego nie powinieneś podawać Twojemu mruczkowi.

Na te produkty powinieneś zwrócić szczególną uwagę i wyeliminować je z kociego menu:

  • wieprzowina
  • białko jaja
  • rośliny cebulowe (cebula, por, czosnek)
  • kości
  • mleko krowie
  • wędzona ryba lub ryba z dużą ilością ości
  • jedzenie z przyprawami (w tym wędliny)
  • słodycze
  • źle dobrana karma weterynaryjna
  • karma dla psów
  • zepsute jedzenie oraz jedzenie prosto z lodówki
  • napoje alkoholowe
  • kawa i herbata
  • napoje gazowane, słodzone, woda mineralna


Woda dla kota – ważny składnik kociego pożywienia

Woda jest niezbędnym elementem w diecie kota, szczególnie jeżeli Twój kot karmiony jest karmą suchą. Koty w naturalnym środowisku czerpią wodę głównie z organizmów swoich ofiar. Nasze futrzaki znoszą niedostatek wody stosunkowo dobrze – do odwodnienia dochodzi wtedy, gdy ich pożywienie zawiera mniej niż 63% wody. Lekkie odwodnienie może być przez koty tolerowane, jednakże w dłuższym okresie bilans wody powinien zostać zrównoważony. W przeciwnym razie taki stan może spowodować nieodwracalne zniszczenia w organizmie, zwłaszcza w nerkach i całym układzie moczowym.

Kot pijący wodę z miski
Oprócz posiłków kot musi mieć dostarczaną wodę – jej brak wywoła poważne zaburzenia zdrowotne.

Nawodnienie kota łatwiejsze z mokrą karmą

Ze względu na swoje ewolucyjne pochodzenie koty niechętnie piją znaczne ilości wody. Po prostu nie są do tego przystosowane. Podając kotu pokarm, powinieneś dostarczyć mu również odpowiednią ilość wody. Aby zaspokoić potrzeby kota dotyczące nawodnienia, powinieneś albo karmić go mokrą karmą dobrej jakości – zawierającą około 75-80% wody (wtedy kot będzie pił znikome ilości płynów, gdyż więcej nie potrzebuje) lub suchą karmą o wilgotności co najmniej 8% i wtedy koniecznie należy zapewnić kotu stały dostęp do świeżej wody.
Pamiętaj! Aby się nie odwodnić, Twój kot powinien dużo pić, zwłaszcza w lecie. Woda powinna być czysta i codziennie świeża. W związku z tym, że większość kotów nie lubi wody, najlepiej zachęcić je do picia poprzez zabawę. Pomoże w tym na przykład fontanna do picia.


Ustawiczny niedobór wody może bardzo niekorzystnie wpłynąć na funkcjonowanie nerek kota, które muszą wydalać odpady metaboliczne z niewielką ilością dostępnych płynów. Wydalane są mniejsze ilości bardziej zagęszczonego moczu, co zwiększa prawdopodobieństwo powstawania kryształów i rozwoju kamicy moczowej, mogącej doprowadzić do całkowitego zatkania cewki moczowej. Taki stan zagraża życiu kota, a jeśli się powtarza lub utrzymuje dłużej, może doprowadzić do powstania przewlekłej niewydolności nerek.



Podsumowanie

Żywienie kota jest kwestią skomplikowaną, a optymalna dieta dla kota opiera się na wysokiej jakości składnikach i uwzględnia wiek oraz warunki życia zwierzęcia. Zadbaj o to, aby pożywienie było indywidualnie dopasowane do potrzeb Twojego pupila. Kot właściwie odżywiany może przeżyć nawet 15 lat w pełnym zdrowiu. Nieodpowiednie żywienie kota może przyczynić się do przewlekłej niewydolności nerek, cukrzycy lub innych poważnych schorzeń oraz otyłości. Mając na uwadze zdrowie Twojego kociaka, postaraj się o dobór właściwej karmy, uwzględniającej wiek, stan i potrzeby organizmu Twojego mruczka.