Jak dbać o psie zęby – kamień nazębny i inne problemy stomatologiczne u psa

Regularna higiena psiej jamy ustnej

Ludzie myją zęby kilka razy dziennie, używają nici dentystycznej i regularnie odwiedzają stomatologa. Twój pies nie może w ten sposób dbać o higienę swojego pyska, ale białe i zadbane zęby świadczą o dobrym zdrowiu także u Twojego zwierzaka. Podobnie jak my, psy również mogą cierpieć na nieświeży oddech, kamień nazębny czy zapalenie dziąseł. Problemy z zębami zaczynają się najczęściej z powodu urazów mechanicznych, narastającej płytki bakteryjnej lub kamienia nazębnego. Dłużej ignorowany problem grozi w najgorszym przypadku utratą zębów.

Dlaczego zdrowe zęby u psa są tak ważne?

Psie uzębienie służy nie tylko do jedzenia, ale również jako broń. Zdrowe zęby są w gruncie rzeczy niezbędne do przetrwania, nawet jeśli nasze psy nie muszą już polować. Ból zęba lub stan zapalny dziąseł prowadzi jednak zwykle do głodówki – pies odmawia jedzenia, je tylko symbolicznie lub przełyka posiłki bez żucia. Niezmiażdżony pokarm nie uwalnia wystarczającej ilości składników odżywczych, a zbyt duże kawałki mogą skończyć się dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi. Nieleczone problemy stomatologiczne są źródłem poważnych chorób, jak chociażby stan zapalny ważnych narządów. Regularna kontrola i profilaktyczna higiena psiego uzębienia pozwolą zachować zdrowe zęby i zapobiec problemom zdrowotnym.

Gdy psu śmierdzi z pyska

Bliski kontakt psa z właścicielem to źródło radości i powód do dumy. Wymieniane czułości obniżają poziom stresu i zwiększają wydzielanie oksytocyny – no chyba, że… psu śmierdzi z pyska. Wtedy entuzjazm z bliskiej interakcji ze zwierzakiem raczej spada. Nieświeży oddech psa jest nie tylko nieprzyjemny dla Ciebie i otoczenia, ale może oznaczać, że w jamie ustnej Twojego czworonożnego przyjaciela namnażają się bakterie. Nie wolno takich objawów ignorować, bo z czasem prowadzą zwykle do poważniejszych powikłań.

Nieświeży oddech u psa z powodu nieodpowiedniej diety

Nieświeżemu oddechowi może sprzyjać rodzaj żywienia. Obfitująca w węglowodany, niskowartościowa dieta często powoduje przykry zapach z psiego pyska. Ale także jednostajnie miękka konsystencja mokrej karmy, resztek ze stołu czy pozbawionej kości metody barf (biologicznie odpowiednia surowa dieta) sprawiają, że nie dochodzi do ścierania osadu nazębnego. Płytka bakteryjna ma wtedy duże pole do popisu. Jeśli nie zostaje regularnie usuwana, dochodzi zwykle do powstawania kamienia nazębnego, wspomaganego zawartymi w psiej ślinie minerałami. Nie oznacza to rzecz jasna, że powinieneś zrezygnować z barf czy mokrej karmy. Po prostu regularnie zadbaj o dostarczanie psu twardych posiłków w postaci kości, suchej karmy czy gryzaków.

Kamień nazębny u psa

Problemy z utrzymywaniem higieny jamy ustnej ma większość psów: osiem na dziesięciu czworonogów w dorosłym wieku cierpi z powodu osadzającego się na zębach kamienia. Jego powstawanie jest w dużej mierze uwarunkowane genetycznie: w przypadku nieprawidłowego zgryzu lub określonego składu śliny. Najbardziej narażone na osadzanie się kamienia nazębnego są jamniki, yorki, maltańczyki, pekińczyki oraz shih tzu, ale w gruncie rzeczy przedstawiciele każdej innej rasy także mogą borykać się z tym problemem.

Jak powstaje kamień nazębny?

W pysku psa każdego dnia odkładają się resztki pokarmów, które w połączeniu z bakteriami, naturalnie występującymi w jamie ustanej, tworzą płytkę nazębną. Jej powstawanie jest zupełnie normalnym procesem, towarzyszącym psu przez całe życie. Płytka bakteryjna zaczyna stwarzać problemy dopiero wtedy, gdy nie jest regularnie usuwana poprzez mechaniczne ścieranie lub czyszczenie. Zwykle odkłada się ona w trudno dostępnych miejscach: na powierzchni zębów trzonowych, w przestrzeniach międzyzębowych, ale także na kłach, co wynika z umiejscowienia gruczołów ślinowych. Zawarte bowiem w psiej ślinie składniki mineralne powodują, że płytka twardnieje i z czasem przemienia się w kamień nazębny.

Zapalenie dziąseł u psa

Nieusuwany kamień nazębny u psa może prowadzić do zapalenia dziąseł wokół chorego zęba, a w konsekwencji do regresji dziąseł i kości. To choroba spowodowana zbyt dużą ilością kamienia nazębnego i chronicznym zapaleniem dziąseł, z których zwykle tylko część dziąseł jest zaogniona. Zapalenie dziąseł u psów to częsta dolegliwość, której sprzyja słaba pielęgnacja zębów, płytka bakteryjna oraz kamień nazębny. Również przebiegające w jamie ustnej infekcje oraz ciała obce mogą powodować zapalenie dziąseł. Ryzyko ich zranienia rośnie, jeśli Twój czworonożny przyjaciel lubi gryźć kamienie, patyki i inne ostre przedmioty. Nieleczony lekki stan zapalny dziąseł może zmienić się w chroniczną chorobę infekcyjną, czyli zapalenie przyzębia, znane jako paradontoza, która w skrajnych przypadkach kończy się rozchwianiem i utratą zębów.

Próchnica – choroba na własne życzenie

Próchnica zębów u psów zdarza się dużo rzadziej niż u ludzi, bo to przypadłość mocno związana z zawartością cukru w spożytych posiłkach. Procesy próchnicze u psa spowalnia dodatkowo również wyższe pH w jego jamie ustnej, a i kształt jego zębów oraz flora bakteryjna śliny nie sprzyjają rozwojowi bakterii odpowiedzialnych za próchnicę. Niemniej jednak, jeśli jadłospis Twojego pupila będzie zawierał cukier – a to wciąż częsty składnik niskiej wartości karm i przysmaków – ryzyko próchnicy rośnie. W połączeniu z narastającą płytką nazębną oraz podatnymi na to schorzenie zębami, próchnica nie jest wykluczona.

Regularna kontrola psich zębów

Systematycznie kontroluj stan uzębienia Twojego czworonoga. Cierpiąc na problemy dentystyczne psy co prawda zwykle jedzą mniej lub bardzo ostrożnie, ale często bywa i tak, że wcale nie pokazują, że coś je boli, zwłaszcza jeśli ich apetyt jest silniejszy. Bez regularnych oględzin uzębienia możesz zatem przeoczyć niepokojące objawy. Jeśli podejrzewasz, że Twój pies ma zapalenie dziąseł, zwykle czyszczenie już nie wystarczy. Udaj się do weterynarza, który dokładnie zbada zęby i dziąsła Twojego czworonoga i natychmiast rozpozna stan zapalny dziąseł. Jeśli to konieczne, zaleci dokładne czyszczenie zębów pod narkozą lub przepisze antybiotyk.

Jak zapobiegać problemom stomatologicznym?

Szczoteczka i pasta do zębów dla psa

Płytkę bakteryjną możesz łatwo usunąć specjalną szczoteczką do zębów, której rozmaite warianty znajdziesz w sklepach zoologicznych. Niektóre przypominają do złudzenia plastikowe szczoteczki do zębów dla ludzi, inne mają formę szorstkiej nakładki na palec. Na rynku dostępne są także pasty do zębów dla psa. Niektóre żele do pielęgnacji psich zębów mają nawet smak mięsa – czyszczenie zębów takim preparatem może nie sprzyja uczuciu świeżości, ale na pewno uczuciu błogości u psa. Jeśli płytka nazębna jest bardziej zaawansowana i z białego osadu zmieniła się już w żółto-brązowy kamień, szczotkowanie nie pomoże. Musisz wtedy zasięgnąć pomocy weterynarza.

Mycie zębów u psa: faza przyzwyczajenia

Mycie zębów to dla psa nowe i niekoniecznie miłe doświadczenie, dlatego warto jest nauczyć go pielęgnacji uzębienia poprzez zabawę. Jeśli to możliwe, zacznij dbać o jego zęby, gdy jest jeszcze szczeniakiem, wtedy taki zabieg pielęgnacyjny szybko stanie się dla niego rutyną. Zacznij od prostych ćwiczeń, takich jak otwieranie pyska i muśnięcie dziąseł palcami. Jeśli zwierzę pozwoli na dotyk, chwal je entuzjastycznie i przedłużaj ćwiczenia, stopniowo masując dziąsła okrężnymi ruchami. Zanim zaczniesz szczotkować mu zęby, powinieneś przyzwyczaić go do smaku pasty.

Jak myć psu zęby?

Regularne czyszczenie zębów warto wprowadzić przynajmniej 2-3 razy w tygodniu. Okrężnymi ruchami szczotkuj najpierw zęby policzkowe (trzonowe i przedtrzonowe), a następnie kły oraz siekacze. Systematyczna pielęgnacja uzębienia ma nie tylko znaczenie zdrowotne i estetyczne, ale także praktyczny efekt uboczny: Twój pies będzie przyzwyczajony do otwierania pyska i pokazywania zębów, co ułatwi badanie również weterynarzowi.

Zęby mleczne u psa

Podobnie jak dzieci, również psy mają zęby mleczne i stałe. Jednak na pytanie, kiedy pies zmienia zęby, nie da się odpowiedzieć jednoznacznie, bo jest to uzależnione od rasy i stanu zdrowia ząbkującego zwierzaka. Najczęściej wymiana mleczaków na zęby stałe dokonuje się u psa zwykle między trzecim a piątym miesiącem życia, ale zawsze przed ukończeniem pierwszego roku życia. Proces ten trwa kilka miesięcy, ale nie zawsze przebiega łagodnie. U niektórych szczeniąt zmiana zębów z mlecznych na stałe prowadzi do silnych bólów.

Małe rasy mają więcej problemów z zębami

Wiele małych ras psów boryka się z problemami stomatologicznymi częściej niż ich więksi pobratymcy. Dzieje się tak dlatego, że rasy karłowate, zwłaszcza typu toy i krótkoczaszkowe, mają kościec zdeformowany hodowlą i skłonności do nieprawidłowego ustawienia szczęki. Czasami zęby, mimo że są na właściwym miejscu, nie mogą przebić się w jamie ustnej, bo szczęka jest tak zredukowana, że zęby znajdują się zbyt blisko siebie.

Podsumowanie

Czyste zęby u psa to nie tylko walor estetyczny, ale przede wszystkim zdrowotny: odkładająca się płytka bakteryjna z czasem może prowadzić do kamienia nazębnego czy zapalenia dziąseł. Oprócz mechanicznego ścierania osadu za pomocą kości, gryzaków i naturalnych zabawek, warto jest przyzwyczaić psa do regularnego mycia zębów za pomocą szczotki i pasty. Częścią rutyny w psim życiu powinny być również regularne kontrole dentystyczne w gabinecie weterynaryjnym.