Koty to wdzięczne zwierzaki, które czasem potrafią być bardzo uparte. Jeśli przygarnąłeś kociaka lub dorosłego kota, powinieneś od samego początku nauczyć go zasad panujących w nowym domu. Pytanie brzmi: jak prawidłowo wytresować kota? Jeśli będziesz pamiętał o potrzebach kota i zapewnisz mu przestrzeń, będziesz mógł wychowywać go bez niepotrzebnej frustracji. W tym artykule podamy Ci kilka pomocnych wskazówek, dzięki którym szkolenie kota stanie się dziecinnie proste.

Czy koty można w ogóle szkolić?

Koty są tak samo wrażliwe jak psy i bardzo dobrze potrafią interpretować ludzkie oczekiwania. Jeśli na przykład podniesiesz na niego głos, to kot zrozumie, że jego zachowanie jest niepożądane. Jednocześnie jednak koty są znacznie bardziej niezależne niż psy i czują się mniej zobowiązane wobec Ciebie i Twoich oczekiwań. Dlatego właściciele kotów często zadają sobie to pytanie: czy w ogóle da się wytresować kota? Oczywiście! Jeśli nie zmuszasz swojego kota do niczego wbrew jego woli i nie rozkazujesz mu donośnym głosem, to wszystko jest możliwe. Nie zapominaj jednak, że ogólnie koty domowe mają swój własny rozum. Zatem jeśli Twój kot poczuje się niekomfortowo, to jakikolwiek sukces w nauce jest wykluczony. Dlatego najważniejszym warunkiem szkolenia Twojego kota jest duża cierpliwość z Twojej strony, ponieważ w przeciwieństwie do psów, koty są bardzo niezależne i nie są posłuszne bezwarunkowo. Z odrobiną empatii oraz wykazanej cierpliwości, będziesz w stanie pokazać kotu, które zachowania są pożądane, a jakie nie. Możesz zatem wychować kota i nauczyć go pewnych zasad, dzięki którym wasze wspólne życie w domu będzie bardziej harmonijne.
Uwaga! Każdy kot jest inny. Jeśli jesteś posiadaczem więcej niż jednego zwierzaka, to pamiętaj, że musisz podejść do każdego z nich indywidualnie. W przypadku uporczywych problemów z edukacją Twojego kota możesz skonsultować się ze specjalistą.

Wyzwanie edukacyjne: zrozumienie języka kotów

Aby żyć z kotem w harmonii, ważne jest nie tylko to, aby kot Cię rozumiał. Co najmniej równie ważne jest, abyś i Ty rozumiał swojego kota. I to wcale nie jest takie trudne! Nasze futrzaki wyraźnie pokazują nam poprzez kocią mowę ciała, jak się czują i czy coś im się podoba. Jeśli chcesz zrozumieć i nauczyć się języka swojego kota, wszystkie ważne wskazówki i porady znajdziesz w tym poradniku.

Pomocne wskazówki dotyczące wychowania kotów

Aby prawidłowo wychować kota, musisz jasno określić zasady panujące w Twoim domu. Konsekwencja jest niezbędna do skutecznego uczenia się.
Uwaga! Jeśli pozwolisz kotu skakać na łóżko w niedzielę, a ukarzesz go za to we wtorek, to go zdezorientujesz. Zmiany zasad mogą być przyczyną zrujnowania całego przebiegu nauki. Dlatego: bądź konsekwentny w swoich postanowieniach!

Podstawowe zasady szkolenia kotów

Z pewnością Twój kot nie będzie aportował jak pies. Nie przestanie też miauczeć na komendę. Jednak przy odpowiednim podejściu do szkolenia, również osiągniesz sukces. Twój kociak ma swój własny rozum i nie lubi, gdy mu rozkazujesz. Zapewne nie jest Ci obce, że od czasu do czasu Twój kot sprawdza, jak daleko może się posunąć i testuje Twoje granice. To bardzo wrażliwe zwierzę i szybko zauważy, jaki masz nastrój i czy to, co robi, podoba Ci się lub tez nie. Jednak pytanie, które się nasuwa to: czy kot przestanie robić to, czego nie chcesz?
Zasadniczo szkolenie kota różni się pod wieloma względami od szkolenia psa. Pies uwielbia podążać za swoim panem i wykonywać jego polecenia. Koty jednak są inne! Są one znacznie bardziej niezależne i nie ma możliwości, aby były stale posłuszne swojemu opiekunowi.
Wskazówka! Twój kot nie drapie mebli i ścian, żeby cię zdenerwować. Robi to dlatego, żeby wyostrzyć swoje pazury. Jego nocne swawole wynikają z tego, że jest po prostu zwierzęciem nocnym. W takich przypadkach karanie go jest bezużyteczne, bo nocna aktywność to kocia natura. Pozwól kotu być kotem!

Prawidłowe nagradzanie i strofowanie kotów

Zarówno udzie jak i zwierzęta wolą uczyć się pod wpływem radości niż ze strachu. Dlatego spróbuj nagradzać swojego futrzaka za każde pożądane zachowanie. Będzie to miało nie tylko pozytywny wpływ na pamięć u kota, ale także wzmocni więź między wami. Kot szybko zrozumie związek między nagrodą (smakołykiem lub pieszczotą) a swoim zachowaniem i w ten sposób dostosuje się do warunków panujących w Twoim domu. Możesz też upomnieć swojego kociaka, surowym "nie". Wyraźne "nie" lub "stop" powinno być zawsze wypowiedziane tym samym, poważnym tonem głosu. Pamiętaj, że krzyk nie jest konieczny. Koty są bardzo wrażliwymi istotami i rozumieją ostry ton w Twoim głosie.
Jeśli Twój kotek zrobi coś niepożądanego, powinieneś wypowiedzieć: "nie" natychmiastowo. Pokaż kotu, że jego aktualne zachowanie jest nie na miejscu. Jednocześnie pokaż mu, jakiego zachowania od niego oczekujesz. Na przykład, jeśli nie chcesz, by kot ostrzył pazury na tapecie, upomnij go słowem "nie" i pokaż mu alternatywę w postaci drapaka. Gdy tylko kot użyje drapaka, pochwal go ponownie i nagrodź go w postaci smakołyku lub porcją pieszczot.

Szkolenie z użyciem klikera

Inną metodą szkolenia kotów jest stosowanie klikera. Trening klikerowy to metoda szkoleniowa, w której pożądane zachowanie Twojego kota wzmacniasz za pomocą sygnału dźwiękowego. Kliker staje się dla kociaka pozytywnym bodźcem, bo następuje po oczekiwanym zachowaniu, które jest nagradzane. Ten rodzaj nauki w większości przypadków rokuje duże nadzieje na powodzenie i wielu kotom sprawia przyjemność. Chcesz dowiedzieć się więcej o treningu klikerowym? Wszystkie ważne informacje znajdziesz w poniższym artykule: Szkolenie klikerowe z kotami: czy małe tygrysy można wytresować?

Zanim zaczniesz uczyć kocię

Zanim zaczniesz szkolić małego kotka, musisz pamiętać, że trening powinien się odbywać na zasadzie zaufania. Jest to ogólnie podstawa do harmonijnego życia z kotem. W pierwszych dniach nie powinieneś zbytnio przemęczać kociaka. Po przeprowadzce do Twojego domu, kocię z pewnością będzie trochę zdezorientowane z powodu rozłąki ze swoją mamą i z rodzeństwem. Daj mu czas, aby przyzwyczaił się do nowej sytuacji.

Jeśli chów odbywał się w mieszkaniu, maluszek z pewnością jest już oswojony z wieloma codziennymi odgłosami, np. odkurzacza czy urządzeń kuchennych. Dzięki temu nie boi się ani ich ani ludzi. Mimo wszelkich starań może być jednak i tak, że Twój kotek będzie na początku nieśmiały. Dlatego tak ważna i potrzebna jest cierpliwość i spokojna atmosfera, bo pewności siebie nie da się na kociaku wymusić.
Warto o tym wiedzieć Pamiętaj, że kociak nie powinien być oddzielony od swojej mamy i rodzeństwa przed ukończeniem 12-ego tygodnia życia. To bardzo ważny okres życia małego zwierzaka, bo to właśnie w tym okresie kocięta uczą się współżycia w stadzie. 

Szkolenie domowe kociąt

Szkolenie przedstawimy na przykładzie jednej z najbardziej podstawowych potrzeb kota domowego, jaką jest kuweta i zachowanie w niej czystości. Z pewnością będziesz zadowolony, jeśli Twój kotek od samego początku będzie przyzwyczajony do korzystania z kuwety w domu. Jak jednak przyzwyczaić kota, który nie jest tego nauczony?

Rudo-białe kotyleżące na kanapie
Koty nie są tak łatwe do wyszkolenia, jak psy.


Odpowiedź na to pytanie jest prosta: szkolenie powinno odbywać się bez przymusu. Koty to bardzo czyste zwierzęta. Zakopywanie swoich odchodów jest częścią ich instynktownych zachowań. Kuweta powinna ona znajdować się w spokojnym, zacisznym i zawsze w stałym miejscu i być łatwo dostępna. Jeśli masz małego kociaka, to bądź w jego pobliżu, zwłaszcza gdy je. Większość kociaków chce po posiłku skorzystać z kuwety. To Twoja szansa na przyzwyczajenie małego kotka do toalety! Jeśli kocię samodzielnie wchodzi do kuwety, powinieneś go pochwalić. Jeśli tak nie jest, to pomóż kocięciu i włóż go do kuwety. Jeśli kocię załatwia w kuwecie swoje potrzeby, to również je pochwal i nagrodź pyszną przekąską. Nie powinieneś czyścić kuwety bezpośrednio po jej użyciu. Mały kotek kojarzy kuwetę z zapachem załatwiania swoich potrzeb, więc daj mu czas na przyzwyczajenie. Powinieneś powtórzyć tę procedurę kilka razy, aż kot zaakceptuje kuwetę i będzie z niej korzystał samodzielnie. Małe kotki uczą się przede wszystkim od swojej mamy. Jeśli zatem przygarnąłeś małego kotka, być może jest on nauczony załatwiania się w kuwecie.

Wychowanie kota krok po kroku

Najważniejsze w szkoleniu kotów jest to, abyś zaczął je jak najwcześniej. Po przywiezieniu nowego kociaka do domu daj mu kilka dni na aklimatyzacje, potem możesz rozpocząć od edukacji w formie zabawy.

Oto kilka wskazówek:
  1. Mów spokojnie i ciepłym głosem: koty lubią łagodny ton. Wykorzystaj tę cechę na swoją korzyść i mów do kota z głosem pełnym miłości i spokoju. Twój kot zrozumie wtedy również delikatne "nie".
  2. Bądź konsekwentny: jeśli nie chcesz kotka, który żebrze przy stole, nie podawaj mu niczego podczas swoich posiłków. Kiedy kociak miauczy pod stołem, kiedy jesz, ignoruj go – to trudne, ale skuteczne! Bądź też konsekwentny w kwestii godzin karmienia kota. W ten sposób przyzwyczaisz kociaka do tego, że jedzenie z pewnością pojawi się o regularnej porze i nie ma potrzeby (ani sensu) domagania się potraw w innym czasie.
  3. Szkolenie powinno odbywać się w niedługich sekwencjach: najlepsze są krótkie i zabawne sesje treningowe raz dziennie. Na każdą sesję szkolenia wybierz jedną sztuczkę, którą chcesz nauczyć swojego kota. Dzięki temu kot się nie rozprasza i może skupić się na jednym zadaniu.
  4. Bądź stanowczy: pokaż kotu, kiedy jego zachowanie nie odpowiada Twoim oczekiwaniom i źle się zachował. Powiedz bardzo wyraźnie: "nie". W zależności od charakteru kota może też pomóc świadome ignorowanie go przez jakiś czas po jego niepożądanym zachowaniu. 
  5. Chwal futrzaka: zawsze nagradzaj kociaka smakołykiem lub podrap go po głowie, gdy zrobi coś dobrze. Kot zapamięta, że dobre zachowanie się opłaca i z radością będzie czekał na swoją nagrodę.

Kompetencje społeczne kotów

Aby w zgodzie żyć z innymi zwierzętami koty potrzebują socjalizacji. Oznacza to, że kot wie, jak zachowywać się rozważnie i z szacunkiem. Koty chowane w parze są często bardziej kompetentne społecznie, bo uczą się od siebie nawzajem szacunku, hierarchii, bólu czy poczucia przynależności. Silne zachowania terytorialne, zazdrość o jedzenie czy zawiść mogą się wcale nie pojawić, jeśli kot żyje razem z przedstawicielami swojego gatunku.
Ale trening kocich umiejętności społecznych jest możliwy również wtedy, gdy masz tylko jednego kota. Poprzez wspólną zabawę, szkolenie i pieszczoty kot również nauczy się, kiedy jego zachowanie jest odpowiednie. Jeśli kot domowy zbyt mocno drapie Cię podczas zabawy lub nawet atakuje, możesz go tego oduczyć ostrym "nie" i zakończeniem zabawy. Kot w ten sposób nauczy się, że nie lubisz kontaktu z jego zębami czy pazurami. 

Kociak delektujący się pieszczotami na kolanach właściciela
Koty mogą podczas treningu również rozwijać kompetencje społeczne.


Podsumowanie: pozwól kotu być kotem


Twój kot wykazuje niepożądane zachowania? Nie bierz tego do siebie. Twój podopieczny nie próbuje Ci zrobić na złość albo Cię zdenerwować. Wiele zachowań leży w jego naturze. Należy do nich ostrzenie pazurów czy nocne zabawy. Dlatego nie będziesz w stanie powstrzymać kota przed drapaniem czy gonieniem. Możesz jednak nauczyć kota, gdzie może drapać i szaleć. Szkolenie kota to proces, który wymaga miłości i cierpliwości. Jeśli jednak uda Ci się nauczyć swojego milusińskiego zasad panujących w Twoim domu, nic nie stanie na drodze do harmonijnego współżycia. Dlatego najważniejszym warunkiem szkolenia kota są duże pokłady cierpliwości.