Ciąża u kota to szczególny czas dla Ciebie i dla Twojej kotki. Czy jest coś słodszego niż małe kociaki? Kocie potomstwo wiąże się jednak z wielką odpowiedzialnością i musi być dobrze przez Ciebie przemyślane. Musisz zapewnić kociętom bezpieczny i kochający dom. W naszym poradniku dowiesz się wszystkiego o pierwszych oznakach ciąży, czasie trwania i etapach rozwoju ciąży oraz o tym, jak możesz najlepiej wspierać swojego kota.




Ruja u kota: co to znaczy i jak ją rozpoznać?

Ruja kota jest to okres gotowości na zapłodnienie u Twojej kotki. W tym czasie kotki są płodne i gotowe do rozrodu oraz kierują się silnym instynktem w celu zapewnienia trwałości gatunku. Okres ten jest meczący zarówno dla Ciebie, jak i dla Twojego zwierzęcia.

A oto oznaki rui u kotki:

  • staje się bardzo pobudzona, ruchliwa, niespokojna, niekiedy nawet agresywna
  • toczy się po podłodze
  • często i głośno miauczy
  • ma zmniejszony apetyt
  • niektóre kotki rozpylają mocz po ścianach albo meblach

Jeśli nie chcesz, aby Twoja kotka miała ruję lub zaszła w ciążę, to w takim razie powinieneś ją wykastrować. Więcej na temat rui u kotów, możesz poczytać tutaj.

Ciekawostka! Czy wiedziałeś o tym, że koty mogą być parowane kilka razy podczas rui? Owulacja w rui u kotek nie występuje aż do momentu krycia. Pozostają one wtedy w rui i mogą być wielokrotnie parowane. W jednym miocie kocięta mogą pochodzić od kilku ojców. To wyjaśnia, dlaczego kocięta z tego samego miotu czasami wyglądają zupełnie inaczej.

Jakie są objawy ciąży u kota?

Jeśli świadomie zdecydowałeś się na krycie swojego kota, z pewnością czekasz na pierwsze widoczne zmiany już kilka dni po kryciu. Wymaga to trochę czasu i cierpliwości, zanim rozpoznasz pierwsze objawy ciąży u kota:

  • po około 15-18 dniach sutki kota powoli puchną i stają się różowe
  • po kilku tygodniach kocie sutki stają się nabrzmiałe i jasnoróżowe
  • obwód brzucha Twojego kota stopniowo się zwiększa
  • kotka przybiera na wadze
  • kotka ma zwiększony apetyt i więcej je
  • kotki mogą doświadczać mdłości podczas ciąży tzw. poranne mdłości, przez co kotka może częściej wymiotować

Po pięciu tygodniach brzuch kotki wreszcie wygląda na grubszy. Ponieważ musi ona teraz dostarczać nie tylko sobie, ale także znajdującym się w macicy kociętom ważnych składników odżywczych, je więcej. Kotka w czasie ciąży może przybrać na wadze nawet do 40% masy ciała przed ciążą.

W trakcie ciąży możesz zauważyć zmiany w zachowaniu przyszłej kociej matki. Kotka chce być bardziej głaskana i podąża za Tobą, gdziekolwiek pójdziesz. Inne ciężarne kotki znowuż mają tendencję do bycia bardziej zdystansowanymi i nie chcą być dotykane. Zachowanie to nie jest regułą i zależy tylko indywidualnie od Twojego kota.

Badanie u weterynarza

Samemu trudno jest stwierdzić, czy kotka jest w ciąży, czy nie. Najlepiej będzie, jeśli ciąża zostanie potwierdzona przez lekarza weterynarii. Na podstawie badania USG lekarz weterynarii może stwierdzić od 35. dnia, czy kotka spodziewa się miotu. W ostatnich tygodniach ciąży około 40. dnia możesz wykonać również zdjęcie rentgenowskie, aby ocenić, ile kociąt jest w brzuchu.

Jeśli chcesz rozmnażać kotkę, ważne jest, aby wybrać lekarza weterynarii, który specjalizuje się w rozrodzie i będzie mógł poprowadzić ciążę. Na pierwszej wizycie zbada czy zwierzę jest zdrowe i czy nie ma przeciwskazań do zapłodnienia. Pamiętaj również, by na wizytę zabrać książeczkę zdrowia kotki. Na jej podstawie będzie możliwe przedstawienie aktualnych szczepień i odrobaczań.  W czasie ciąży kotka powinna być odrobaczona na 2 tygodnie przed i po porodzie. Kocięta prawie zawsze zarażają się glistami poprzez mleko matki.

Ciekawostka! Czy wiesz, ile kociąt może mieć jedna kotka? Wielkość miotu u kotek może być bardzo różna. W zależności od rasy liczba urodzonych kociąt może wynosić od 1 do 6, a nawet do 10. Najlepiej zleć badanie rentgenowskie kota przez lekarza weterynarii przed datą porodu, aby ustalić dokładną liczbę kociąt. Wtedy będziesz dokładnie wiedział, kiedy wszystkie kociaki się urodzą i czy poród już się zakończył.

Kotka w ciąży
Poród kotki może być dla Ciebie bardzo ważnym przeżyciem.

Przebieg ciąży u kotów

Ciąża u kotki trwa około ośmiu lub dziewięciu tygodni. Niektóre kotki rodzą po 72 dniach, inne już po 61. Ciąża u kotki przebiega zazwyczaj bezproblemowo, a często nawet jest dla Ciebie niezauważalna. W pierwszych tygodniach ciąży nie występują prawie żadne zewnętrzne oznaki ciąży.

W tym czasie młode stale się rozwijają i zmienia się również kotka matka:

  • około dnia 6: Migracja zapłodnionych jaj do macicy.
  • około dnia 12: Zapłodnione jaja osadzają się w ścianie macicy.
  • około dnia 15: Embriony łączą się z krwiobiegiem przyszłej matki kotki.
  • około dnia 21: Zarodki mogą być teraz widoczne podczas badania ultrasonograficznego. Sutki matki stają się większe i bardziej różowe.
  • około dnia 28: Małe kotki osiągają wielkość około 3-4 cm.
  • około dnia 35: Brzuch kotki znacznie się powiększa.
  • około dnia 38: U małych kotków powstają mięśnie, nerwy i narządy zmysłów.
  • około dnia 40: Za pomocą zdjęcia rentgenowskiego można często określić liczbę kociąt.
  • około dnia 50: Małe kotki osiągają wielkość około 7 cm i mają już futerko.
  • około dnia 61 – 72: Kocięta przychodzą na świat. Na dzień przed porodem rozpoczyna się dopływ mleka.

Około dziewiątego tygodnia, w zależności od rasy, młode mają około 13 cm. W zależności od rasy i wielkości miotu kocia matka przybiera na wadze do 40% masy ciała przed porodem. Największy przyrost wagi następuje w ostatnich dniach przed porodem (łącznie 1-2 kg, w zależności od liczby kociąt). Średnia masa ciała kociąt po porodzie wacha się w okolicach 90-110 g. Cenne jest zważanie kociąt, by kontrolować przyrosty.

W pierwszym miocie koty mają zazwyczaj od jednego, dwóch do trzech kociąt, później może się też urodzić sześć, siedem, a nawet więcej kociąt. Jeśli kocięta nie urodzą się po 70 - 72 dniach, to koniecznie skonsultuj się z weterynarzem, gdyż następuje bezpośrednie zagrożenie życia matki.

Ciekawostka! Czy wiesz w którym miesiącu, czy też sezonie kotki zazwyczaj zachodzą w ciążę? U kotek żyjących na wolności albo tych, które większość czasu spędzają na dworze, okres godowy najczęściej występuje dwa do trzech razy w roku. Zaczyna się on wczesną wiosną na przełomie lutego i marca tak zwanym „kocim marcowaniem”, potem występuje latem, a kończy się na jesień. Kotki przebywające w domu mogą teoretycznie zachodzić w ciążę przez cały rok. Cykl kotki genetycznie uzależniony jest co prawda od długości dnia — ale ponieważ kotka trzymana w domu nastawiona jest na wystarczającą ilość światła przez cały rok, może zajść w ciążę przez cały rok. Często jednak zdarza się, że większość kotów nie przechodzi rui tak często w miesiącach zimowych, jak w miesiącach od wiosny do jesieni.

Jak długo trwa ciąża u kotów?

W zależności od rasy koty osiągają dojrzałość płciową w wieku od czterech do dwunastu miesięcy. Koty w naturze, w przeciwieństwie do psów, mogą mieć nawet do trzech miotów rocznie, ponieważ poprzez zwiększające się natężenie światła są one w rui około co dwa do trzech tygodni.

Czas trwania ciąży u kotów waha się u poszczególnych ras kotów od 61 do 72 dni. Średnio możesz przyjąć, iż trwa to 65 dni, aż kocięta się urodzą. W tym czasie kot przybiera na wadze. Na początku ciąży matka kotka gromadzi zapasy tłuszczu na późniejszy okres karmienia. Pod koniec ciąży nienarodzone kocięta nabierają na wadze i są bezpośrednio odpowiedzialne za przyrost wagi kociej matki.

Właściwa dieta dla ciężarnych kotek

Szczególnie w okresie ciąży kotki, powinieneś zwrócić uwagę na zdrową karmę dla kotów. Jest to o tyle ważne, ponieważ kotka potrzebuje teraz więcej ważnych składników odżywczych, aby potomstwo rozwijało się zdrowo podczas okresu ciąży. Koniecznie podawaj pokarm odpowiedni dla danego gatunku, o jak największej zawartości mięsa. Na rynku dostępne są karmy ideale dla ciężarnych i karmiących kotek oraz dla kociąt w pierwszych miesiącach życia. Specjalna karma dla kociąt zawiera wszystko, czego potrzebują kocięta w okresie wzrostu, zarówno w pierwszych miesiącach życia, jak i w trakcie wzrostu w brzuchu ciężarnej kotki. Karma dla kociąt jest bardziej kaloryczna niż karma dla dorosłych kotów, jak również ma wysoką zawartość energii, białka oraz niektóre z nich wysoką zawartość oleju z łososia dla spełnienia wysokich wymagań żywieniowych w tej wyjątkowej fazie życia.

Odpowiednio dobrana karma pozwoli zadbać o zdrowie Twoich młodych kociaków:



Szczególnie od piątego tygodnia ciąży, zaleca się podawanie kotu około 15% więcej białka i kalorii każdego tygodnia, aby pomóc mu przejść przez ciążę, zachowując dobry stan zdrowia. Dlatego przestawienie zwierzęcia na wysokiej jakości karmę, która przeznaczona jest dla ciężarnych kotek, jest dokładnie tym, czego potrzebuje Twoja kotka w tym czasie.

Wskazówka! W okresie dorastania kociąt, w trakcie ciąży oraz laktacji kotek szczególnie ważna jest optymalnie zbilansowana dieta. Karma dla kociąt dostarcza matce w czasie ciąży wystarczającej ilości energii na nadchodzące tygodnie pełne wysiłku. Jednocześnie daje pewność, że kocięta są dobrze odżywione. Karma dla kociąt jest wysokoenergetyczną, lekkostrawną i dostosowaną do potrzeb karmą dla dorastających kociąt i kotek.

Właściwa opieka: czego potrzebuje Twój kot bezpośrednio po porodzie?

Kocia matka i jej nowo narodzone kocięta potrzebują przede wszystkim odpoczynku. Tuż po porodzie kocica wylizuje siebie i każde malusie kocię do czysta i zjada łożysko. Już w pierwszych minutach życia kocięta zaczynają ssać mleko matki. Jeśli zauważysz, że kociak nie znajduje samodzielnie drogi do matki, powinieneś zainterweniować i delikatnie położyć kociaka przy sutce matki. Nie zapomnij o regularnych pomiarach wagi kociąt przed i po piciu, aby zaobserwować, czy piją wystarczająco dużo. Kocięta powinny przybierać co najmniej około 10 gramów dziennie.

Najlepszym sposobem wspierania matki i kociąt jest upewnienie się, że zawsze mają wystarczającą ilość pożywienia i świeżej wody oraz że kuwety są zawsze czyste. Jeśli to możliwe, osłaniaj je przed ciekawskimi gośćmi i pozwól im zobaczyć maleństwa najwcześniej po dwóch tygodniach. Dopiero po czterech tygodniach odwiedzający mogą dotykać młodych kociąt i trzymać je na rękach.

Kotka z kociakiem.
Opieka nad młodymi kotkami będzie wymagała od Ciebie dużego zaangażowania.

Wskazówki: co zrobić, w trakcie ciąży kota i po porodzie?

Koty mają swój własny rozum i znakomity instynkt, jeśli chodzi o potomstwo: kocia matka jest w stanie sama wydać na świat młode kocięta i je wykarmić. Właściwie to lepiej jest też nie ingerować zbytnio jako człowiek. Jest jednak kilka rzeczy, o których warto wiedzieć i o których należy pamiętać. Oto kilka wskazówek na podsumowanie, na co powinieneś zwracać uwagę, gdy Twoja kotka jest w ciąży:

  • Zwracaj uwagę, aby kot unikał skakania z szafki w salonie.
  • Unikaj zbyt dużego stresu dla przyszłej kociej mamy (ciągłe odwiedziny, dźwiganie na ramionach, podróże samochodem itp.).
  • Profilaktyka: regularnie badaj kota u lekarza weterynarii.
  • Umów się na wizytę do weterynarza i wykonaj zdjęcie rentgenowskie w 40. dniu ciąży, aby określić dokładną liczbę kociąt.
  • W okresie ciąży leki powinieneś podawać tylko w porozumieniu z lekarzem weterynarii, ponieważ niektóre z nich mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie kociąt.
  • Wszelkie szczepienia nie powinny być wykonywane w czasie ciąży i musisz odłożyć je do czasu po porodzie.
  • Odrobaczanie: Powinieneś regularnie odrobaczać kotkę, ponieważ robaki pozbawiają ciężarną kotkę składników odżywczych, które są jej pilnie potrzebne w czasie ciąży.
  • Pokarm: Zmiana pokarmu nie jest absolutnie konieczna, choć zalecana jest karma dla kociąt. Szczególnie pod koniec ciąży przyszła mama potrzebuje nieco więcej pokarmu — upewnij się zatem, że jest on wysokiej jakości.
  • Tydzień przed porodem przygotuj kotce miejsce lęgowe, w którym kocięta przyjdą na świat. Najlepiej przygotuj 2-3 miejsca i pozwól Twojej kotce samej wybrać, gdzie urodzi się potomstwo.
  • Od czwartego tygodnia powinieneś ustawić dla małych kociąt kuwetę. Kocięta instynktownie uczą się od matki, jak z niej korzystać.
  • Po porodzie kotka stopniowo będzie odzyskiwać siły po wysiłku związanym z ciążą i porodem. Wspieraj ją Twoją uwagą i miłością.
  • Przed porodem, jak i również i po porodzie odpowiednie pożywienie jest dla kotki bardzo ważne, aby szybko odzyskała wagę i nabrała sił.
  • Minimum do ukończenia 6. tygodnia życia kocięta muszą otrzymać mleko matki. Po sześciu tygodniach kocięta mogą pomału uczyć się samodzielnie pić i jeść specjalną karmę dla kociąt. Jednak mleko matki jest niezastąpione. Kocięta powinny jak najdłużej ssać jej mleko.
  • Małe kocięta powinny otrzymać pierwsze szczepienie w wieku 8 do 9 tygodni. Aby uzyskać dobre uodpornienie podstawowe, konieczne jest kolejne szczepienie 3 do 4 tygodni po pierwszym szczepieniu. Następnie zalecane jest coroczne szczepienie podstawowe.


Ciekawostka! Czy wiedziałeś, że kotka może powrócić do rui już 2-3 tygodnie po porodzie i dlatego istnieje możliwość ponownego zajścia w ciążę? Jeśli nie chcesz mieć nowego miotu, to powinieneś koniecznie odseparować kotkę od kocura albo poddać kota zabiegowi kastracji.

Większość kotów jest bardzo płodna i może zachodzić w ciążę nawet do 3 razy w roku, jeśli nie będziesz temu zapobiegać (poprzez izolację, sterylizację lub kastrację), to Twoja kotka przyniesie wiele potomstwa. Sama kastracja możliwa jest od trzech tygodni po porodzie. Nie zaleca się jednak tego robić, dopóki młode kocięta nie zostaną odstawione od mleka matki. Kastracja może zwiększyć ryzyko, że kotka będzie miała zbyt mało mleka dla kociąt, a Ty będziesz musiał karmić je butelką. Więcej na temat kastracji i sterylizacji kotów, możesz poczytać tutaj.

Podsumowanie

Jeśli Twoja kotka jest w radosnym oczekiwaniu na małe kocięta, powinieneś umilić jej czas ciąży. Oprócz miłości, uwagi, odpowiedniego pożywienia i czystej kuwety, nie powinno zabraknąć kontroli weterynaryjnych. Ponieważ Twoja kotka przechodzi przez różne fazy ciąży, komplikacje mogą wystąpić zarówno przed porodem, jak i po porodzie. Aby nie narażać życia swojej kotki lub jej kociąt, zawsze konsultuj się z zaufanym lekarzem weterynarii. Ponieważ w schroniskach jest już niezliczona ilość kotów czekających na nowy dom, rozważ, czy Twoja kotka ma mieć potomstwo, czy powinna być kastrowana lub wysterylizowana. Małe kociaki są ukochane, ale Twoim obowiązkiem będzie zapewnienie im miłego i przytulnego ogniska domowego.



Wyjaśnienie
Przedstawione tu treści służą wyłącznie celom informacyjnym. Nie stanowią one rekomendacji ani promocji opisanych lub wspomnianych metod diagnostycznych, leczenia lub leków. Artykuł nie gwarantuje kompletności ani aktualności, dokładności przedstawionych informacji. Artykuł w żaden sposób nie zastępuje profesjonalnej porady lekarza weterynarii i nie powinien być wykorzystywany jako podstawa do niezależnej diagnozy lub rozpoczęcia, modyfikacji lub przerwania leczenia jakiegokolwiek schorzenia zwierzęcia. Zawsze konsultuj się z lekarzem weterynarii, jeśli masz jakiekolwiek pytania lub wątpliwości dotyczące zdrowia Twojego zwierzęcia!