Wzdęcia u konia: przyczyny i sposoby na wypełniony gazami brzuch
Duży brzuch u konia spowodowany wzdęciem jelit może być poważnym problemem. Ta nieprzyjemna dolegliwość występuje często na skutek błędów w karmieniu, ale stres również należy do czynników ryzyka. Wzdęcia u konia mogą prowadzić do niebezpiecznej kolki i często wymagają kontaktu z weterynarzem, aby możliwie szybko stwierdzić ich przyczynę.
Kiedy wiatry u konia to problem?
Dla osób postronnych głośne puszczanie bąków przez konie, zwłaszcza podczas jazdy to często powód do żartów. Ale miłośnikom koni wcale nie wydaje się to śmieszne: przyzwyczajani do takich dźwięków często zastygają w siodle, starając się ocenić intensywność wiatrów i ewentualnie towarzyszące im oznaki bólu. Czy częste puszczanie bąków przez konia jest normalne? Czy może powinieneś martwić się o każde głośne ulatnianie się powietrza? Kiedy kryją się za tym niebezpieczne dla zdrowia wzdęcia? Jak w ogóle powstaje wzdęty brzuch u konia? I co zrobić, jeśli nagromadzone w brzuchu powietrze sprawia Twojemu przyjacielowi problemy? O tym właśnie jest ten poradnik. Zatem zatkaj nos i w drogę!
Wzdęcia u konia – wiele hałasu o nic?
W przewodzie pokarmowym konia dochodzi do trawienia składników odżywczych dostarczających energię, takich jak węglowodany, tłuszcze, białka i błonnik. W zależności od składu karmy udział w tym procesie biorą różne mikroorganizmy, soki trawienne oraz enzymy. Wyrostek robaczkowy oraz okrężnicę - dwie części jelita grubego - zamieszkują największe ilości drobnoustrojów, odpowiedzialnych za rozdrabnianie włókna – czyli fermentację. Proces fermentacji mikrobiologicznej jest niezbędny, aby na dłuższą metę zapewnić koniowi stałą dostawę energii – dlatego wysokiej jakości, bogate w błonnik siano to najważniejsze dla konia źródło energii.
Za dużo dobrego
Nadmierne zaopatrzenie organizmu konia w skrobie lub białko może jednak spowodować, że te składniki odżywcze, trawione zwykle w jelicie cienkim, dostaną się do jelita grubego, ulegając tam fermentacji. Dochodzi wtedy do nieprawidłowej fermentacji, a w wyniku tego do wzdęć. Koń puszcza wtedy głośne bąki lub ma wzdęty brzuch i sprawia wrażenie sztywnego w ruchach.
Przyczyny wzdęć u konia
Wzdęty brzuch u koni może mieć rozmaite podłoże.
Nasilone wzdęcia są zawsze oznaką zaburzonej flory jelitowej. Biegunka i woda kałowa to częste objawy problemów w przewodzie pokarmowym konia. W najgorszym przypadku istnieje ryzyko kolki. Jeśli gaz nadmiernie rozciągnie jelito konia, możliwe jest również jego pęknięcie.
Jak rozpoznać wzdęcia?
Kiedy koń wracając z pastwiska do stajni wygląda jak nadmuchany balon, nie bez powodu zadajesz sobie pytanie, czy cierpi na wzdęcia czy po prostu przejadł się trawą? Wszak zasada, że „mniej znaczy więcej” jest koniom nieznana i wielu z nich, zwłaszcza po długiej zimie, z namiętnością rzuca się na młodą trawę, ignorując wszelkie oznaki sytości. Jeśli masz do czynienia ze wzdęciem, dostrzeżesz niewielkie wybrzuszenie na prawym boku zwierzęcia. W tym miejscu znajduje się wyrostek robaczkowy, który tworzy wypukłość, jeśli jest wypełniony gazem. Ponadto, jeśli koń cierpi na wzmożone gazy, zauważysz u niego objawy dyskomfortu, takie jak bolesny brzuch i niechęć do ruchu.
Hay belly czyli sianobrzuch
Natomiast w przypadku sianobrzucha – przypadłości, której nazwa pochodzi z języka angielskiego „hay belly” – to nie powietrze, lecz woda jest przyczyną nadmiernej okrągłości u konia. Mniej zdrewniale części rośliny, takie jak młoda trawa na pastwisku, świeże siano czy sianokiszonka mają dużą zdolność wiązania wody. Jeśli w jelicie nagromadziła się jej zbyt duża ilość, dochodzi do sianobrzucha. Również w przypadku mało wartościowej diety koń często zastępuje jakość ilością, pobierając nienaturalnie duże ilości paszy – zarówno siana, jak i słomy, aby nadrobić braki. Narażone przez dłuższy czas na dietę niedoborową konie przejawiają tendencje do kompulsywnego wyjadania spod siebie całej zawartości boksu, co sprzyja zaburzeniom pokarmowym – przejedzeniu i wzdęciom, ale także przemieszczeniu i zatkaniu jelit.
Wiatry czy wyżerka?
Tylko weterynarz może z całą pewnością stwierdzić, czy zaokrąglony brzuch u Twojego konia to wynik gazów czy przejedzenia. Jeśli Twój koń nagle wydaje się bardziej okrągły niż zwykle i przejawia oznaki dyskomfortu czy bólu, powinieneś nie tylko w fazie przyzwyczajania go do sezonu pastwiskowego, ale zawsze zasięgnąć porady lekarza. Pamiętaj, że kolka gazowa to stan zagrażający życiu, jeśli dojdzie do splątania jelit. Również kolka skurczowa może objawiać się dużym brzuchem i powodować zatrzymanie trawienia. Dlatego nie zwlekaj z wezwaniem lekarza, jeśli koń wróci z pastwiska lub wyjdzie ze stajni z nabrzmiałym brzuchem!
Leczenie wzdęć u konia
Objawy wzdęć mogą być zarówno łagodne, jak zagrażające życiu. Jeśli są niegroźne, koń jest nadal energiczny, może jednak cierpieć na ból brzucha, a gazy głośno torują sobie drogę z jelita. Jeśli jednak jelita wypełnione są gazem nadmiernie, organizm odmawia normalnego funkcjonowania: koń prawie się nie rusza, ma problemy z krążeniem, a naciskający na przeponę żołądek może prowadzić do ataków duszności. Taki stan zagraża życiu, bo koń może doznać wstrząsu krążeniowego. Interwencja weterynaryjna polega na opróżnieniu żołądka i leczenia wzdętego brzucha środkami przeciwbólowymi i infuzjami.
Ruch na zdrowie: powietrze musi znaleźć ujście
Przy łagodnych wzdęciach pomoże ruch: lekki kłus zwykle pozwala powietrzu znaleźć ujście z jelita. Idealny jest lekki trening na lonży, bo pas siodła i jeździec tylko wzmagają dyskomfort, nieprzyjemnie uciskając wypełniony gazami brzuch. Jeśli jednak koń odmawia ruchu i mocno się poci, a Ty masz niedobre przeczucie, lepiej spakuj lonżę i chwyć za telefon, wzywając lekarza!
Dieta i stres
Wymienione wyżej przyczyny wzdęć u koni wyraźnie pokazują, że to błędy żywieniowe są najczęstszą przyczyną gromadzącego się w jelitach powietrza. Aby utrzymać równowagę flory jelitowej konia, należy zawsze podawać mu siano przed paszą treściwą, dbać o higienę podawanej paszy i stopniowo przyzwyczajać do sezonu pastwiskowego. Również stres u konia może odbić się na żołądku. Rozstrój żołądka na tle nerwowym objawia się zwykle wodą kałową, problemami trawiennymi lub właśnie wzdęciami. Aby wesprzeć wrażliwy przewód pokarmowy konia, konieczna jest dostosowana do jego potrzeb dieta, bogata w minerały, witaminy i pierwiastki śladowe. Również zioła są wypróbowanym sposobem na problemy jelitowe.
Jaka karma przy wzdęciach?
Jeśli zastanawiasz się, czym możesz karmić swojego konia cierpiącego na wzdęcia i wodę kałową, polecamy między innymi Josera Help FlavoGast – dodatek paszowy z wybranymi ziołami i owocami oraz żywymi drożdżami dla zdrowej flory jelitowej. Wyselekcjonowana kombinacja składników roślinnych z jabłek, winogron i oliwek (Josera EquiFlavin®) zawiera liczne substancje wtórne, w tym flawonoidy. Są one znane między innymi ze swoich właściwości przeciwzapalnych i przeciwutleniających, dzięki czemu mogą wspierać usytuowany w przewodzie pokarmowym układ odpornościowy. Może to zapobiec stresowi oksydacyjnemu i przywrócić równowagę w przewodzie pokarmowym konia. Ponadto żywe kultury drożdży rozkładają nadmiar cukru i skrobi w jelicie grubym i wspomagają mikroorganizmy rozkładające kwas mlekowy. To dobry sposób na przywrócenie i utrzymanie optymalnej wartości pH w końskich jelitach, a to decydujące dla prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego i trawienia. Tradycyjne zioła, takie jak mięta pieprzowa, rozmaryn, oregano, rumianek i melisa, również mogą działać kojąco i relaksująco na problemy trawienne.
Jeśli Twój koń ma wrażliwy układ trawienny, możesz także sięgnąć po karmy Josera Help MyoGast Structure lub Josera Help Gastro Relax. Skontaktuj się najlepiej z zespołem ekspertów Josera, jeśli masz pytania na temat trawienia swojego konia.
Podsumowanie
Gazy w końskim brzuchu to zjawisko do pewnego stopnia normalne – są zazwyczaj wchłaniane przez błonę śluzową jelit, wydalane z kałem lub uwalniane w postaci wiatrów. Ale nadmierna ich ilość w jelitach może być bolesna, a nawet niebezpieczna dla życia. Dlatego lepiej dmuchać na zimne i skonsultować się z weterynarzem, jeśli u Twojego konia ni stąd ni zowąd pojawi się wielki brzuch. Dla zdrowia końskich jelit powinieneś zawsze stopniowo przyzwyczajać swojego wierzchowca do sezonu pastwiskowego, zwracać uwagę na higienę posiłków, unikać zbyt dużej ilości bogatej w skrobię paszy treściwej oraz podawać ja po paszy objętościowej.
Stres może również mieć negatywny wpływ na układ trawienny konia, o czym powinieneś pamiętać zwłaszcza wtedy, jeśli Twoje zwierzę jest wrażliwe. Zdrowa i zbalansowana dieta, odpowiednia dawka ruchu oraz przyjazne warunki utrzymania to najlepszy sposób na zdrowe życie dla Twojego konia. Jeśli czasem towarzyszą temu lekkie wiatry, nie ma powodu do zmartwienia!
