Konie zimnokrwiste: osiłki o wielkim sercu

---

Konie zimnokrwiste to niezawodni towarzysze człowieka i imponujące olbrzymy o spokojnej osobowości i ogromnej sile. Pierwotnie używane były w rolnictwie oraz na wojnie jako konie pociągowe, przydatne w taborach i artylerii. Dziś spotyka się je w lesie do ciągnięcia drewna oraz jako konie powozowe. Ale dzięki swojemu zrównoważonemu temperamentowi te osiłki znajdują zastosowanie nie tylko jako zwierzęta robocze, ale także terapeutyczne. W sportach jeździeckich wykorzystywane są rzadko. Do grupy koni zimnokrwistych należą trzy polskie rasy i cały szereg zagranicznych, w tym kilka ras zagrożonych wyginięciem. Kto posiada lub zamierza nabyć konia zimnokrwistego, musi zadbać o jego wychowanie, uwzględniające jego olbrzymią siłę, oraz o odpowiednie żywienie, aby uniknąć zarówno otyłości jak i niedoborów. Dieta dla konia zimnej krwi powinna być bogata w minerały i pierwiastki śladowe.

Co to jest koń zimnokrwisty?

Określenie „zimnokrwisty” nie jest przypadkowe. Zwierzęta zaliczane do tej grupy zachowują „zimną krew” czyli są spokojne i opanowane. W przeciwieństwie do nich konie gorącokrwiste to „w gorącej wodzie kąpane” raptusy, które charakteryzują się pobudliwością i łatwo się denerwują lub płoszą. Podczas gdy zwinne i lżejsze konie ciepłokrwiste mają zgrabną i umięśnioną sylwetkę, predyspozycje do sportów wyścigowych i są wykorzystywane głównie do jazdy konnej, konie zimnokrwiste pracują często na pełen etat jako konie pociągowe i zaprzęgowe lub występują na pokazach i paradach.

.

Jak wyglądają konie zimnokrwiste?

Konie zimnokrwiste ważą średnio od 700 do 800 kilogramów. Ogiery w kłębie osiągają od 155 cm do 165 cm oraz 200 cm obwodu klatki piersiowej, klacze 148 cm w kłębie i 190 cm w obwodzie klatki piersiowej. Ale zdarzają się nierzadko osobniki większe i cięższe, „Big Jake” nie jest ewenementem. Wspólnym mianownikiem imponującego wyglądu zwierząt tej grupy jest ich masywna sylwetka i dobre umięśnienie całego ciała. Mają potężną głowę, usadowioną na szerokiej i mocnej szyi oraz szeroko rozstawione, znacznie umięśnione kończyny i duże, ciężkie kopyta. Należą do ras wcześnie dojrzewających i szybko rosną.

---

Historia konia zimnokrwistego

Konie zimnokrwiste są prawdopodobnie potomkami konia leśnego, który występował na terenach Europy Północnej tysiące lat temu. Przodek dzisiejszego konia zimnokrwistego był potężnym zwierzęciem o grubej szacie i powolnym, wręcz flegmatycznym chodzie. Ten gatunek przeżył epokę lodowcową i został udomowiony około 3000 lat temu. W zamierzchłej przeszłości ze względu na swoją siłę konie zimnokrwiste były wykorzystywane przez wojsko jako konie bojowe. W średniowieczu dosiadali go ciężkozbrojni rycerze, a w czasach mniej odległych należały do artylerii konnej, odpowiadając za ciągnięcie dział. Wykorzystanie koni zimnokrwistych było powszechne aż do połowy XX wieku. W rolnictwie i leśnictwie, w zaprzęgach i w górnictwie ludzie cenili siłę i dobry charakter tych zwierząt. Dzięki swoim umiejętnościom konie tych ras wniosły znaczący wkład w industrializację.

Konie pociągowe dziś

Dziś końskie osiłki już rycerzy w zbroi dźwigać nie muszą, ale bez trudu radzą sobie z cięższymi jeźdźcami. W dalszym ciągu konie zimnokrwiste wykorzystywane są do prac polowych i transportowych, np. w lesie przy zrywce drewna. Pomagają na terenach podmokłych, górskich i wszędzie tam, gdzie zastosowanie sprzętu mechanicznego jest niemożliwe lub niepożądane. Sprawdzają się ponadto w zaprzęgach w agroturystyce, hipoterapii i rekreacji. Na przestrzeni czasu populacja koni zimnokrwistych poważnie zmalała, ale większość istniejących ras nie jest zagrożona wyginięciem.

Tytan pracy: ile kilogramów może unieść kon zimnokrwisty?

Według najnowszych obserwacji konie dosiadane przez jeźdźców o wadze ciała nie przekraczającej 20% ciężaru zwierzęcia nie wykazują oznak przeciążenia. Według tej reguły wałach ważący 700 kg bez problemu podoła jeźdźcowi o wadze 140 kilogramów. Umiarkowany ciężar na grzbiecie konia to rzecz jasna nie jedyne kryterium dobrego samopoczucia zwierzęcia – również swobodny siad i harmonijna współpraca są nieodzowne!

---

Rasy koni zimnokrwistych

Konie zimnokrwiste to nie samodzielna rasa, lecz grupa zwierząt, wyróżniających się spokojnym charakterem i ogromną siłą. Podczas gdy niektóre z nich biją rekordy gabarytów i masy ciała, inne zachwycają cechami jeździeckimi. Choć są masywniejsze niż ich gorącokrwiści krewniacy, nieźle sprawdzają się także jako konie wierzchowe, pod warunkiem, że zaakceptuje się ich ograniczenia w zakresie zwrotności i szybkości. Do udziału w zawodach w ujeżdżaniu czy w skokach przez przeszkody te olbrzymy raczej się nie nadają, bo w walce z końmi gorącokrwistymi w znakomitej większości przypadków przegrają. Jedną z lżejszych ras koni zimnokrwistych jest szwajcarski Freiberger, który przekonuje wysoką zwrotnością i cieszy się dużą popularnością jako koń wierzchowy. Natomiast koń fiński uważany jest za najszybszego konia zimnokrwistego na świecie.

 

Rasy zagrożone

Podczas gdy niektóre rasy koni zimnokrwistych, takich jak szajr, są wciąż dość rozpowszechnione, niektórzy ich pobratymcy znaleźli się na liście zwierząt zagrożonych. Wraz z postępem technologicznym w rolnictwie i coraz intensywniejszym zestosowaniem maszyn populacja koni pociągowych stale się zmniejszała.

Kupno konia zimnokrwistego

Te przyjazne olbrzymy to wierni przyjaciele człowieka w doli i niedoli, ale kto zdecyduje się na kupno konia zimnokrwistego, musi wziąć pod uwagę jego imponujące gabaryty. Ze względu na wagę i wielkość tych osiłków decydujące jest ich właściwe wychowanie, aby nie doszło do problemów, na przykład przy podkuwaniu. Chyba nikt z nas nie chciałby zadrzeć z takim waligórą. Drugim ważnym aspektem, o którym potencjalny właściciel konia tej rasy nie może zapomnieć, to odpowiednie żywienie. Wspomniany już „Big Jake”, największy koń zimnokrwisty na świecie, pochłaniał według wypowiedzi swojego właściciela, 37 litrów owsa i półtora beli siana każdego dnia!

---

Odpowiednio dobrana karma dla koni zimnokrwistych pomoże zadbać o zdrowie Twojego konia: 

Żywienie koni zimnokrwistych

Również w przeszłości konie ras zimnokrwistych cieszyły się olbrzymim apetytem. I nic dziwnego. W końcu do ich zadań należała ciężka fizyczna praca. Karmiono je 6 – 8 kilogramami owsa i 10 kg siana dziennie. Dziś już tylko nieliczne z tych łagodnych olbrzymów muszą pracować tak ciężko i radzą sobie ze znacznie mniejszą ilością kalorii niż kiedyś. Mają jednak nieprzeciętnie wysokie zapotrzebowanie na mikroelementy. Ich potężne, ciężkie ciało ma inne wymagania niż dużo lżejsze konie gorącokrwiste. Dlatego wyważona dieta koni tych ras jest niezmiernie ważna, co często okazuje się dużym wyzwaniem. dla właścicieli. Ustalenie właściwych proporcji między składnikami energetycznymi i mineralnymi nie jest proste. Dlatego wielu przedstawicieli koni zimnokrwistych boryka się z nadwagą przy jednoczesnym niedoborze ważnych mikroelementów. Gruda (egzema pęciny), choroba zwyrodnieniowa stawów, PSSM (miopatia ze spichrzaniem polisacharydów) czy zespół metaboliczny koni (EMS) należą do powszechnych chorób uwarunkowanych nieodpowiednim karmieniem, które dotykają zwierzęta zimnokrwiste.

 

Koński apetyt

Aby koński metabolizm nie wypadł z równowagi, niezmiernie ważne jest odpowiednie żywienie. Zasada „byle dużo” niestety się nie sprawdzi, jeśli Twój koń nie musi zmagać się – jak kiedyś – z ciężkimi fizycznymi zadaniami, jak chociażby wielogodzinne ciągniecie pługu czy dorożki. Jeśli nosisz się z zamiarem kupna konia zimnokrwistego lub może nawet już go posiadasz, powinieneś koniecznie zapoznać się z jego szczególnymi potrzebami żywieniowymi, aby długie lata cieszyć się z towarzystwa tego łagodnego kolosa. Nasi eksperci chętnie udzielą Ci bezpłatnej porady na temat odpowiedniej dla osiłka diety.

---

Podsumowanie

Krew w żyłach koni zimnokrwistych nie ma niższej temperatury, ale te sympatyczne olbrzymy faktycznie zachowują zimną krew, niełatwo dając się wyprowadzić z równowagi czy spłoszyć. Świetnie nadają się do wszelkich ciężkich robót terenowych i pociągowych, w których mogą wykazać się siłą mięśni. Nieważne, czy to praca na roli, wyrąb lasu czy zaprzęg agroturystyczny – zwierzęta ras zimnokrwistych są zdolne do niewiarygodnych wyczynów. Ale nie zawiodą również jako konie wierzchowe dla całych rodzin. Jedynie do dyscyplin czysto sportowych nie nadają się ze względu na swoje okazałe gabaryty.

---

Pytania i odpowiedzi

1. Czym charakteryzuje się koń zimnokrwisty?

Konie ras zimnokrwistych mają spokojną osobowość, olbrzymią siłę i imponujące gabaryty. To najczęściej konie wagi ciężkiej, które w przeszłości znajdowały zastosowanie na wojnie i w rolnictwie. 

2. Skąd nazwa koń zimnokrwisty?

Określenie „zimnokrwisty” nie odnosi się do rzeczywistej temperatury krwi tych zwierząt, lecz ich zrównoważonego charakteru. Koń takiej rasy zachowuje zimną krew w sytuacjach, w których jego gorącokrwistego pobratymca zwykle już ponoszą nerwy. 

3. Jakie zadania wykonują konie zimnokrwiste dziś?

Konie tych ras wykorzystywane są przede wszystkim do prac w lesie, do zaprzęgów oraz jako zwierzęta terapeutyczne. Są dzielnymi dźwigaczami ciężarów i sprawdzą się jako towarzysze rodzin.

4. Czy konie zimnokrwiste to konie pod wierzch?

Tak, nadają się do jazdy konnej, szczególnie dla ciężkich jeźdźców. W skokach przez przeszkody czy w tresurze na ujeżdżanie raczej się ich nie spotyka. 

5. Na co trzeba zwrócić uwagę w żywieniu tych olbrzymów?

Konie zimnokrwiste mają wysokie zapotrzebowanie na minerały i pierwiastki śladowe, dlatego ich dieta musi to uwzględnić, aby zapobiec nadwadze i niedoborom mikroelementów. Wyważone żywienie koni tych ras jest niezmiernie ważne. 

6. Co jest ważne w utrzymaniu koni tych ras?

Oprócz właściwego karmienia ogromne znaczenie ma wychowanie zwierzęcia, aby radzić sobie z imponującą wielkością i wagą typowego przedstawiciela koni zimnokrwistych. 

7. Czy konie zimnokrwiste nadają się dla niedoświadczonych?

Z uwagi na ich łagodny charakter z koniem zimnokrwistym poradzą sobie także poczatkujący właściciele, jeśli zwierzę jest przyjazne i ułożone.